Η δημιουργία του κυνηγόσκυλου

Ποια είναι αυτά τα χαρακτηριστικά τα οποία πρέπει να έχει ο σκύλος, ως φυσικά προσόντα, για να μας διευκολύνει στη δουλειά της εκπαίδευσης;


Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, μιλώντας με παραδείγματα. Ένας κυνηγετικός σκύλος που ψάχνει με εργασιακό ρυθμό κυνηγετικής ημέρας και έχει μια ταχύτητα 20 χιλιομέτρων την ώρα και το εύρος της οσφραντικής του ικανότητας είναι 20 μέτρα, τότε μέσα σε μία ώρα θα έχει ψάξει μια λωρίδα μήκους 20 χιλιομέτρων και πλάτους 20 μέτρων.
Το εμβαδόν της επιφάνειας αυτής είναι 400 στρέμματα. Για να αυξήσουμε την ταχύτητα με την οποία ψάχνει ο σκύλος, πρέπει να μειώσουμε το χρόνο τον οποίο θα ψάξει. Αλλά, εάν αυξήσουμε την ταχύτητα σε 22 χλμ., για παράδειγμα, το κέρδος μας εάν η οσφραντική του ικανότητα παραμείνει η ίδια, θα ήταν μια λωρίδα 2 χλμ. επί 20 μέτρα, άρα 40 στρέμματα. Το πιθανότερο όμως είναι ότι, αυξάνοντας την ταχύτητα, θα μειώσουμε την απόσταση που μπορεί ο σκύλος να ελέγξει.
Aν μειωθεί η μύτη του κατά 5 μέτρα, τότε τα 20 χλμ. επί 5 μέτρα είναι 100 στρέμματα, άρα για χάρη των 40 στρεμμάτων, αυξάνοντας την ταχύτητα, κινδυνεύουμε να χάσουμε τα 100 στρέμματα. Εάν λοιπόν ένας σκύλος, με μεγαλύτερη οσφραντική ικανότητα, μπορεί να διπλασιάσει το εμβαδόν του χώρου το οποίο ελέγχει, τότε ένας σκύλος ο οποίος εκτός από μεγαλύτερη οσφραντική ικανότητα διαθέτει και αίσθηση θηράματος, μπορεί ακόμη και να διπλασιάσει την ήδη διπλασιασμένη απόδοση.
Η αίσθηση θηράματος είναι, όπως φαίνεται από τα παραπάνω, πάρα πολύ σημαντική και πρέπει να δίνεται η πρέπουσα προσοχή κατά την εκτροφή. Η συγκεκριμένη αίσθηση ενώ θα έπρεπε, κατά την άποψή μου, να είναι ένα από τα σπουδαιότερα στοιχεία εκτροφής και κρίσεως, δεν λαμβάνεται υπ' όψιν όσο θα έπρεπε κατά τη διεξαγωγή των Α.Κ.Ι. σήμερα.


Η δύναμη της όσφρησης

Υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ ταχύτητας ερεύνης και οσφραντικής δυνατότητας. Ένας σκύλος ο οποίος γνωρίζει ότι θα ψάξει μια κυνηγετική ημέρα, φροντίζει να κάνει οικονομία δυνάμεων ώστε να μπορέσει να αντέξει το χρονικό αυτό διάστημα και να μπορέσει να κινηθεί με την ταχύτητα των 20 χλμ. την ώρα, με τις συγκεκριμένες καιρικές και εδαφολογικές συνθήκες. Η απόδοση, δε, της μύτης του θα μειώνεται λίγο όσο περνούν οι ώρες και η κόπωση θα αυξάνεται. Ο ίδιος σκύλος, εάν γνωρίζει ότι θα ψάξει 3 ώρες, θα μπορεί να αντέξει κινούμενος με 25 χλμ. την ώρα. Η δε εμβέλεια την μύτης του θα μειωνόταν κατ' αρχήν στα 15 μέτρα και στη συνέχεια ακόμη περισσότερο, όσο αυξανόταν η κόπωσή του και μειώνονταν τα αντανακλαστικά του. Εάν ο ίδιος σκύλος γνώριζε ότι πρόκειται να ψάξει μόνο μισή ώρα, τότε θα μπορούσε να ψάξει με ταχύτητα 50 χλμ., διότι θα φρόντιζε να ξοδέψει όλες του τις δυνάμεις εντός του χρονικού αυτού διαστήματος. Η εμβέλεια δε της μύτης του θα μπορούσε ίσως να ήταν στην αρχή του μισάωρου 10 μέτρα, μετά από ένα τέταρτο θα μπορούσε να μυρίσει ένα θήραμα στα 5 μέτρα και στο τέλος του μισάωρου θα πρέπει να είμαστε ευχαριστημένοι εάν θα μπορούσε να φερμάρει το ίδιο θήραμα στα 2 μέτρα.
Όμως υπάρχουν σκύλοι οι οποίοι δεν μπορούν να ελέγξουν μόνον 20 μέτρα με τη μύτη τους, και πολλές φορές τα διπλάσια ή και παραπάνω. Έτσι, η οσφραντική ικανότητα την οποία διαθέτει ο κυνηγετικός μας σκύλος είναι καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχία του, διότι ο σκύλος με τη μεγαλύτερη μύτη, ο οποίος θα πήγαινε με την ίδια ταχύτητα των 20 χλμ. την ώρα, θα μπορούσε να ελέγξει εντός μιας ώρας 800 στρέμματα, η δε διαφορά μεταξύ των δύο ζώων είναι συντριπτική.
Ένας άλλος παράγοντας που παίζει καθοριστικό ρόλο, είναι η αίσθηση θηράματος καθώς και το μυαλό που έχει ο συγκεκριμένος σκύλος, διότι ένας σκύλος ο οποίος έχει ανεπτυγμένη την αίσθηση του θηράματος, δεν ψάχνει πλέον γεωμετρικά όλο το χώρο, αλλά πηγαίνει από επικίνδυνη σε επικίνδυνη πιθανόν θέση θηράματος, εξοικονομώντας δυνάμεις χωρίς να αναλίσκεται σε έρευνα περιοχών, που η διαίσθησή του λέει ότι δεν υπάρχει πιθανότητα να βρίσκεται σε αυτές κάποιο θήραμα. Έτσι, μπορεί και πολλαπλασιάζει την αποτελεσματικότητά του, και από απλός εργάτης μεταβάλλεται σε προικισμένο κυνηγό.


Άριστη φυσική κατάσταση

Η σωστή και στιβαρή κατασκευή, καθώς και η υγεία, είναι από τους παράγοντες που θα του επιτρέψουν να έχει σταθερή την ταχύτητά του κατά το μάλλον ή ήττον σε όλες αυτές τις ώρες της κυνηγετικής ημέρας, αλλά και όλες τις άλλες αισθήσεις του σε άριστη κατάσταση, ώστε να μπορεί να αντιδράσει σωστά παρ' όλη την κούραση και να μην παραπαίει. Ένας σκύλος εξουθενωμένος, μόνον αποτελεσματικός δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί. Πρέπει δε όχι μόνο να έχει πολύ μεγάλη αντοχή, αλλά με σχετικά μικρή ξεκούραση να μπορεί να αναλάβει, ώστε να είναι μάχιμος και την επόμενη ημέρα.
Υπάρχουν ζώα τα οποία έχουν τόση θέληση και τέτοιο κυνηγετικό πάθος, που ανακαλύπτουν μέσα τους τέτοια αποθέματα δυνάμεως, ώστε να γίνονται αποτελεσματικά ακόμη και μετά από μεγάλες καταπονήσεις σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες. Το μυαλό του σκύλου, η εκπαίδευση, η δυνατότητά του να μαθαίνει συνεχώς νέα πράγματα και να προσαρμόζεται σε νέους τόπους και σε καινούργιες αναθυμιάσεις, καθώς και η θέλησή του να συνεργαστεί με τον κυνηγό, είναι τα χαρακτηριστικά εκείνα τα οποία θα καταστήσουν ωφέλιμα όλα τα άλλα φυσικά του προσόντα.
Άρα, συνοψίζοντας, θα λέγαμε ότι τα χαρακτηριστικά τα οποία επιζητούμε να έχει ο κυνηγετικός μας σκύλος ανεπτυγμένα όσο το δυνατόν περισσότερο, πρέπει να είναι: [ΝΑ ΤΟΝΙΣΤΟΥΝ ΜΕ BULLET POINTS]
1. Το μυαλό που θα συντονίσει όλες τις ενέργειες, χωρίς το οποίο ούτε αυτό καθεαυτό το κυνηγετικό πάθος δεν μπορεί ν’ αξιοποιηθεί.
2. Το λελογισμένο και ασίγαστο κυνηγετικό πάθος.
3. Η αίσθηση θηράματος.
4. Η μεγάλη οσφραντική ικανότητα.
5. Η καλή υγεία.
6. Η μεγάλη αντοχή.
7. Η καλή κατασκευή.
8. Η καλή εκπαίδευση.
9. Η δυνατότητα προσαρμογής σε αντίξοες καιρικές και εδαφολογικές συνθήκες.
10. Η δυνατότητα να καταβάλλει και να υπερισχύει επάνω στο άγριο και κυνηγημένο θήραμα, καθώς και σε διαφορετικά θηράματα.
11. Ν’ ανταποκρίνεται κατά το δυνατόν στο εργασιακό στυλ της φυλής του, το οποίο όμως να είναι τόσο ελαστικό και προσανατολισμένο στο κυνήγι, ώστε να μην είναι σε βάρος του κυνηγετικού αποτελέσματος.


Η ικανότητα ενός μεγάλου κυνηγού

Εκείνο όμως που είναι το καθοριστικότερο στη δημιουργία ενός κυνηγετικού σκύλου, είναι ο ιδιοκτήτης του, που από αυτόν εξαρτώνται τα πάντα. Αυτός είναι που θα προσθέτει τις ώρες εργασίας πάνω στο τάσι των προτερημάτων του σκύλου ή τα λάθη του στο τάσι των δυσκολιών για τη δημιουργία του.
Ένας μεγάλος κυνηγός μπορεί να μεταβάλει με την υπομονή του, τη μεθοδικότητά του, τις γνώσεις του και κυρίως την αγάπη του, έναν μετρίων ικανοτήτων σκύλο σε εξαιρετικό κυνηγό.
Κατά τον ίδιο τρόπο, ένας μέτριος κυνηγός, επίμονος στα λάθη του και χωρίς την απαιτούμενη γνώση, μπορεί πολύ εύκολα να καταστρέψει έναν σκύλο εξαιρετικών προσόντων. Ακόμη και έναν έτοιμο, άριστο και πολύ έμπειρο σκύλο.
Κατά την άποψή μου, θα πρέπει -για να μπούμε στη διαδικασία της δημιουργίας ενός νέου κυνηγετικού σκύλου- να ζευγαρώνουμε μόνο τα ζώα τα οποία επιλέγουμε για μία κυνηγετική ημέρα με όσο το δυνατόν μεγαλύτερες επιτυχίες, εκείνα που μας κάνουν ευτυχισμένους πάνω στο βουνό, μέσα στο δάσος και στον κάμπο. Τότε θα έχουμε μεγάλες πιθανότητες να αισθανθούμε παρόμοιες συγκινήσεις κάποια μέρα και με τα παιδιά τους.

Του Θωμά Πετρόχειλου, Εκπαιδευτή