Το ελληνικό πρόβλημα

Είναι ένα πράγμα η μεγάλη
παγκόσμια οικονομική κρίση.

 Ή ότι οι (υπόλοιποι) Ευρωπαίοι (Γερμανοί κυρίως) μας δάνεισαν για να ξοδεύουμε στα προιόντα τους,αυτό είναι αληθές.Είναι όμως και ένα άλλο πράγμα αληθές,ότι η ελληνική οικονομία και κοινωνία γενικότερα έχει πολλά περισσότερα προβλήματα από μόνη της,

Αυτά υπήρχαν, και όλο και γιγαντώνονταν,το ξέραμε,το βλέπαμε όλοι.
Οι πιο άξιοι να φεύγουν κατά κανόνα στο εξωτερικό,
οι καλύτεροι μαθητές να ονειρεύονται μια θέση στο δημόσιο και να περιορίζουν τις φιλοδοξίες τους σε μία θέση στις στρατιωτικές σχολές (λογικό βέβαια καθώς αυτές ήταν οι καλύτερες παρχόμενες δυνατές λύσεις).Όχι και οι καλύτερες προυποθέσεις για μια οικονομία.

Όλο αυτό όμως,ήταν απλά αδύνατο,να προχωρήσει.Το οικονομικό μοντέλο 'όλοι κ όλα για το κράτος' δεν θα επεβίωνε εσαεί.Καθώς είχαμε ουσιαστικά ένα υβρίδιο,μια οικονομία-τέρας,από την μία ένα τεράστιο ημι-σοσιαλιστικό παντοδύναμο κράτος (γραφειοκρατία,διαφθορά κλπ) και ταυτόχρονα επιθυμούσαμε και συνηθίσαμε να ζούμε και να απολαμβάνουμε τα αγαθά της 'καπιταλιστικής' οικονομίας.

Αυτή η φούσκα ήταν μαθηματικά βέβαιο ότι κάποια στιγμή θα έσκαγε,με κάποια αφορμή.Δυστυχώς για μας αυτό έγινε σχετικά απροδόκητα και βίαια,χωρίς να είμαστε προετοιμασμένοι.Ήρθε η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2007-10,δεν μπορούσαμε πλέον να δανειστούμε και να συνεχίσουμε να χρεώνουμε τον λογαριασμό των επόμενων γενεών (δημόσιο χρέος).
Αυτό όμως είχε οδυνηρές συνέπειες για την κοινωνία και τον τρόπο ζωής μας.Είναι γνωστό άλλωστε ότι το βιοτικό επίπεδο ενός λαού κατά κανόνα βελτιώνεται ή παραμένει σταθερό,σε περίπτωση μείωσης,και μάλιστα δραματικής και συνεχόμενης (5ος συνεχής χρόνος συρρίκνωσης φέτος) δεν μπορείς εύκολα να αποφύγεις μια εσωτερική έκρηξη της κοινωνίας
(φτώχεια,βίαιες συγκρούσεις,ψυχ.νοσήματα,αυτοκτονίες).

Σε αυτό φυσικά ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό και η άρχουσα πολιτική τάξη της Μεταπολίτευσης που έδινε στον κόσμο την εντύπωση ότι η Ελλάδα είναι 'ισχυρή',ότι 'λεφτά θα υπάρχουν' πάντοτε και η τάση των πολιτικών να 'χαιδεύουν τα αυτιά' του κόσμου τάζοντάς του συνεχώς καλύτερες μέρες με όσο το δυνατόν λιγότερη προσπάθεια από μέρους του.Οπότε τώρα δρέπουν τους καρπούς μιας κοινωνίας,που μοιάζει με ένα πολύ κακομαθημένο παιδάκι,που του τα δίνεις όλα για να έχεις την αγάπη του και όταν πλέον δεν μπορείς να του τα δώσεις δεν μπορείς με τίποτα να το ηρεμήσεις.Το αρνητικό φυσικά της όλης υπόθεσης είναι ότι και οι άνθρωποι που δεν συμμετείχαν σε όλο αυτό το 'πάρτυ' και δεν είχαν κακομάθει (πχ μικρομεσαίοι επιχειρηματίες:το πλήρωναν) ή δεν είχαν κακομάθει συνειδητά (πχ οι νέοι:το πληρώνουμε) πληρώνουν επίσης το κόστος αυτής της βίαιης αναπροσαρμογής του βιοτικού επίπεδου,καθώς η άρχουσα πολιτική τάξη (το ΠΑΣΟΚ του ΓΑΠ πιο συγκεκριμένα που έτυχε να διαχειριστεί τα τελευταία 2 χρόνια την κρίση) προτίμησε να εφαρμόσει μέτρα οριζόντιων περικοπών και αύξησης φόρων σε όλους,αντί να θίξει τα προνόμια αυτών που κυρίως εκτροχίασαν τον δημόσιο προυπολογισμό και εγκαθίδρυσαν την νοοτροπία του άκοπου πλουτισμού (με δανεικά ή λεφτά του κράτους) στους Έλληνες,καθώς δεν τόλμησε να συγκρουστεί με τον εαυτό της ουσιαστικά.Άλλωστε "εάν βασιλεία εφ'εαυτήν μερισθή ου δύναται σταθήναι η βασιλεία εκείνη".

Όμως χρειαζόταν ούτως ή άλλως να αλλάξουμε.Είναι αφελές,στην καλύτερη περίπτωση,να πιστεύει κανείς το αντίθετο.Φυσικά και έπρεπε να αλλάξουμε.Σε όσους λένε ότι ήμαστε καλά θα μπορούσα να απαντησω ότι θα συμφωνούσα,αν μπορούσε να συνεχίσει όλο αυτό έτσι.Να περνάμε καλά,να υπάρχει ανάπτυξη,συνεχής άνοδος βιοτικου επιπέδου,αλλά δυστυχώς όλο αυτό ήταν μη βιώσιμο,μια 'φούσκα' όπως είπαμε παραπάνω.Αυτό γενικώς ήταν η παγίδα όπου πέσαμε ως λαός (το 'φτηνό' χρήμα,η καταναλωτική μόνο ανάπτυξη).Έτσι γεννήθηκε ένα τέρας,μία χωρίς υπερβολή ειδική περίπτωση στην παγκόσμια οικονομία (όλο αυτό δεν άφησε ανεπηρέαστα φυσικά και την κοινωνία μας με την κουλτούρα της).

Έτσι φτάσαμε να μιλάμε για την 'κατεστραμμένη γενιά',την γενια των ανέργων.Λογική κατάληξη δυστυχώς.Σε μια οικονομία που έδιωχνε τις λιγοστές παραγωγικές επενδύσεις,το μόνο που έμενε ήταν η μεγάλη αγκαλιά του ΔΤ,αφ'ης στιγμής αυτός χρεωκόπησε,οι μόνες εναλλακτικές λύσεις της γενιάς μας έμειναν η υποαπασχόληση,οι ευκαιριακές δουλειές σε ό,τι έχει σχέση με την εστίαση,την διασκέδαση και τον τουρισμό (καλά που υπάρχουν και αυτά ακόμα) ή για τους πιο τολμηρούς και τυχερούς (ή άτυχους,αναλόγως) η προοπτική της μετανάστευσης,θυμίζοντάς μας εποχές των παππούδων μας που νομίζαμε ότι είχαν περάσει ανεπιστρεπτί.

Εύλογα κανείς θα προβάλλει την ένσταση:μα καλά,αυτά δεν συμβαίνουν μόνο στην Ελλάδα.Και άλλες χώρες αντιμετωπίζουν αντίστοιχα προβλήματα στην σημερινή δύσκολη συγκυρία.Σωστό.Απλά όμως χρειάζεται να ξεχωρίσουμε το ένα από το άλλο,εμείς ως χώρα είχαμε μια άρρωστη οικονομία,η κακή παγκόσμια συγκυρία ήταν απλά η ευκαιριακή λοίμωξη που της έδωσε την χαριστική βολή.

Δεν ευθύνεται όμως --για την τόση έκταση του προβλήματος-- κυρίως εκείνη.Αν μάθουμε, επιτέλους να ξεχωρίζουμε,να βλέπουμε σε σωστή κλίμακα και να κάνουμε ψύχραιμη αποτίμηση,να ρίχνουμε καμμιά φορά και μια δεύτερη ματιά στα πράγματα,τότε και μόνο θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε τι ακριβώς κάναμε λάθος ως έθνος και άρα το ποιοι θα είναι οι αποδοτικότεροι και ταχυτέροι τρόποι ώστε να οδηγηθούμε σε μία καλύτερη κατάσταση.Αυτό άλλωστε πρέπει να είναι το μέλημά μας τώρα.Ας κοιτάξουμε μπροστά λοιπόν!